Arredor do topónimo como signo lingüístico / About place name as linguistic sign
Resumo
RESUMO: O presente artigo aborda algúns aspectos que tocan ao topónimo como signo lingüístico e as particularidades que este presenta con respecto ao léxico apelativo ou común, tanto do punto de vista do seu significante como da problemática noción de «significado» en toponimia. O traballo afonda no aproveitamento que do significante toponímico se pode tirar para o campo de estudo da lingüística histórica e presenta a realidade toponímica como unha oportunidade para reconsiderar, cuestionar ou ampliar a concepción de significado que se vén empregando na tradición estruturalista.
PALAVRAS-CHAVE: Onomástica. Toponimia. Signo lingüístico. Lingüística histórica.
ABSTRACT: This contribution discusses some issues of place name as linguistic sign and its particularities with regard to common nouns, analysing its signifier and its discussed “signified”. The paper demonstrates the value of the toponyms for historical linguistics and presents place names as an opportunity to reconsider, question or expand the concept of signified that has been coined by structural theory.
KEYWORDS: Onomastics. Place names. Linguistic sign. Historical linguistics.
Texto completo:
PDF - p. 15-22Referências
REFERENCIAS
ALGA VI = García, Constantino e Antón Santamarina (dirs.) / Francisco Fernández Rei (coord.). Atlas Lingüístico Galego. Volume VI: Léxico. Terra, plantas e árbores. A Coruña: Fundación Barrié de la Maza / Santiago de Compostela: Universidade de Santiago de Compostela, 2016.
ÁLVAREZ BLANCO, Rosario. Topónimos en -edo e -ido. In: BOULLÓN AGRELO, Ana Isabel (ed.). Actas de XX Congreso Internacional de Ciencias Onomásticas (Santiago de Compostela, 20-25 de setembro de 1999). A Coruña: Fundación Barrié de la Maza, 2002, p. 87-101.
ARES, Nicandro. Estudos de toponimia galega. A Coruña: Real Academia Galega, 2012-2013. 2 v.
BOULLÓN AGRELO, Ana Isabel. Toponimia de Galicia. Estado da cuestión. In: GORDÓN PERAL, Maria Dolores (coord.). Toponimia de España. Estado actual y perspectivas de la investigación. Berlin: De Gruyter, 2010, p. 31–58.
BOULLÓN AGRELO, Ana Isabel. A gheada na onomástica (achegas á estandarización). Estudos de lingüística galega 4, 2012, p. 151-168. Disponível em: .
COSERIU, Eugene. Principios de semántica estructural. Madrid: Gredos, 1977.
HERMO GONZÁLEZ, Gonzalo. Topónimos de base Sarand- e Serant-: unha
hipótese etimolóxica común. Revista Galega de Filoloxía, 14, 2012, p. 43-69. Disponível em:
.
HERMO GONZÁLEZ, Gonzalo. O Tombo de tenzas primeiro (ACS CF 17) (1352-1412): estudo completo e edición das vinte e cinco primeiras tenzas, con especial atención ao elemento onomástico. Tese de doutoramento. Santiago de Compostela: Universidade de Santiago de Compostela, 2017.
MARQUÉS VALEA, Xulia. A toponimia de Trabada. [Santiago de Compostela]: Xunta de Galicia, 2004.
MARTÍNEZ LEMA, Paulo. A toponimia das comarcas de Bergantiños, Fisterra, Soneira e Xallas na documentación do Tombo de Toxos Outos (séculos XII-XIV). Tese de doutoramento. Santiago de Compostela: Universidade de Santiago de Compostela, 2010. Disponível em:
MARTÍNEZ LEMA, Paulo. A clasificación semántica da toponimia. In: BOULLÓN AGRELO, Ana Isabel (ed.). Estudar toponimia. Aproximacións metodolóxicas e interpretativas. Anexo de Verba. Santiago de Compostela: Universidade de Santiago de Compostela, p. 37-55, 2017a.
MARTÍNEZ LEMA, Paulo. Sobre a repercusión do zoónimo mazarico na onomástica medieval e moderna. Estudos de lingüística galega, 9, 2017b, p. 65-86. Disponível em: .
NAVAZA, Gonzalo. Toponimia e dialectoloxía. In: ÁLVAREZ, Rosario Álvarez; DUBERT, Francisco; SOUSA, Xulio. (eds.). Dialectoloxía e léxico. Santiago de Compostela: Consello da Cultura Galega / Instituto da Lingua Galega, 2002, p. 137-146. Disponível em: .
NAVAZA, Gonzalo. Fitotoponimia galega. A Coruña: Fundación Barrié de la Maza, 2006. Disponível em: .
NG = Comisión de Toponimia da Xunta de Galicia. Nomenclátor de Galicia. Toponimia oficial das provincias, concellos, parroquias e lugares. Santiago de Compostela: Xunta de Galicia, 2004. Disponível em: .
PALACIO SÁNCHEZ, Xosé Antón. Toponimia de Pantón. Tese de doutoramento. Santiago de Compostela: Universidade de Santiago de Compostela, 1981.
PÉREZ CAPELO, Carolina. Toponimia e variación dialectal en galego. Os topónimos rematados en -oa, -oá, -úa, -uá. Colección Limiar. Santiago de Compostela: Universidade de Santiago de Compostela, 2015. Disponível em:
.
RIVAS QUINTAS, Eligio. Toponimia de Marín. Santiago de Compostela: Universidade de Santiago de Compostela, 1982.
RAMÍREZ, Carlos. Algunos problemas sobre la onomástica como interdisciplina. Documentos Lingüísticos y Literarios, 14, p. 41-45, 1988. Disponível em:
.
RODRÍGUEZ DÍEZ, Bonifacio (2003): Nomenclaturas, nombres propios y topónimos. Moenia, 9, p. 21-49, 2003. Disponível em: .
SANTAMARINA, Antón. A pegada relixiosa na toponimia galega. 1. Edificios relixiosos. In: AXEITOS, Xose Luís; GRANDÍO, Emilio Grandío; VILLARES, Ramón. (eds.). A patria enteira. Homenaxe a Xosé Ramón Barreiro Fernández. Santiago de Compostela: Consello da Cultura Galega / Universidade de Santiago de Compostela; A Coruña: Real Academia Galega, 2008, p. 935-949.
SANTAMARINA, Antón. A historiografía da toponomástica na Romania. In: BOULLÓN AGRELO, Ana Isabel. (ed.). Estudar toponimia. Aproximacións metodolóxicas e interpretativas. Anexo de Verba. Santiago de Compostela: Universidade de Santiago de Compostela, 2017, p. 9-35.
SAUSSURE, Ferdinand de. Curso de lingüística xeral. Tradución, estudo introdutorio e notas de Xosé Manuel Sánchez Rei. Santiago de Compostela: Laiovento, 2005 [1916].
TERRADO PABLO, Javier. Metodología de la investigación en toponimia. Zaragoza: Edición do autor., 1999.
TRAPERO, Maximiliano. Para una teoría lingüística de la toponimia (estudios de toponimia canaria). Las Palmas: Universidad de Las Palmas de Gran Canaria, 1995.
TRAPERO, Maximiliano. Para una teoría lingüística de la toponimia. In: Almeida, Manuel; DORDA, Josefa. (eds.). Contribuciones al estudio de la Lingüística Hispánica. Homenaje a Profesor Ramón Trujillo, vol. 2. La Laguna: Montesinos y Cabildo Insular de Tenerife, 1997, p. 241-253.
Apontamentos
- Não há apontamentos.
Direitos autorais 2018 Guavira Letras (PPG-Letras) - ISSN 1980-1858